ترمتای

تُرُمتای
شاهین‌سانان
اطلاعات عمومی
نام اصلی	تُرُمتای
نام عربی	الیؤیؤ
نام انگلیسی	Merlin
نام علمی	Falco columbarius
گونه	شاهین‌سانان
زیستگاه	مناطق باز و ناهموار، نواحی باتلاقی، تپه‌های شنی و صخره‌های ساحلی
تغذیه	عمدتا با شکار پرندگان کوچک و جوندگان
سیخک پشت پا	ندارد
چینه‌دان	ندارد
سنگ‌دان	ندارد
حکم فقهی	حرام‌گوشت
حکم فضله	طبق فتوای امام خمینی (ره) نجس و طبق فتوای مشهور فقها پاک است.

تُرُمتای پرنده‌ای حرام‌گوشت از گونه شاهین‌سانان است. پرنده شکاری کوچکی است از خانواده شاهین‌ها با بال‌های کوتاه و نوک تیز که در مقایسه با دیگر شاهین‌های کوچک بسیار قوی‌تر است.^[۱]

مشخصات ظاهری[ویرایش | ویرایش مبدأ]

اندازه این پرنده ۲۶ تا ۳۲ سانتی‌متر است، پرنده نر سطح پشتی خاکستری مایل به آبی با رگه‌های سیاه باریک دارد که رنگ پشتش در زیرگونه‌های مختلف از خاکستری تیره تا خاکستری نقره‌ای متغیر است. گلویی سفید و سطح شکمی نخودی مایل به نارنجی با رگه‌های قهوه‌ای و خرمایی دارد. دمش خاکستری است و یک نوار عرضی پهن سیاه در انتهای دمش مشاهده می‌شود.

پرنده ماده بزرگ‌تر بوده و سر و سطح پشتی قهوه‌ای تیره تا قهوه‌ای مایل به خاکستری با خال‌های ریز نخودی رنگ دارد. سطح شکمی پرنده ماده سفید با خال‌های طولی قهوه‌ای رنگ می‌باشد. بر روی دمش چند نوار عرضی قهوه‌ای و کرم مشاهده می‌شود و در انتهای دمش یک نوار عرضی باریک سفید رنگ دارد. بالای چشمش ابروی سفید کوچکی نمایان است. شاهپرهای اولیه بال به رنگ تیره و پاهایی زرد با پنجه‌های سیاه دارد.

پرنده نابالغ شبیه پرنده ماده است ولی کمی تیره‌تر می‌باشد. پرواز این پرنده سبک و نامنظم، توام با بالبازروی‌های کوتاه است و با سرعت فراوان و بال زدن سریع به شکار حمله کرده و آن را می‌گیرد. در پرواز به سرعت جهتش را تغییر می‌دهد و در هنگام استراحت بال‌ها را کمی پایین‌تر از دم قرار می‌دهد.^[۲]

زیستگاه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در مناطق باز و ناهموار، نواحی باتلاقی، تپه‌های شنی و صخره‌های ساحلی دیده می‌شود و معمولا از ارتفاع کم و با سرعت بسیار زیاد به شکار خود حمله می‌کند.^[۳]