دلیجه
| شاهینسانان | |
| اطلاعات عمومی | |
|---|---|
| نام اصلی | دِلیجِه |
| نام عربی | العَوسَقُ |
| نام انگلیسی | Kestrel |
| نام علمی | Falco tinnunculus |
| گونه | شاهینسانان |
| زیستگاه | علفزارها، کشتزارها، مناطق باز و گاهی در شهرها |
| تغذیه | پستانداران کوچک به خصوص موشها و یا پرندگان کوچک ( عمدتا گنجشک ) |
| سیخک پشت پا | ندارد |
| چینهدان | ندارد |
| سنگدان | ندارد |
| حکم فقهی | حرامگوشت |
| حکم فضله | طبق فتوای امام خمینی (ره) نجس و طبق فتوای مشهور فقها پاک است. |
دِلیجِه پرندهای حرامگوشت است.
این پرنده شکاری کوچکی است از خانواده شاهینها با بالهای نوک تیز که معمولا در پرواز درجا بال میزند.[۱]
مشخصات ظاهری[ویرایش | ویرایش مبدأ]
اندازه این پرنده ۳۴ سانتیمتر است؛ پرنده نر سطح پشتی بلوطی مایل به نارنجی با لکههای سیاه وسینه و سطح شکمی نخودی با رگههای طولی سیاه دارد. تارک و پس سرش به رنگ خاکستری میباشند و نوار شاربی باریکش سیاه رنگ است. حلقه چشمی زرد رنگی دارد. شاهپرهای اولیه بال سیاه هستند و خالهای سفید ریزی بر روی آنها وجود دارد.
دمگاه و دمش به رنگ خاکستری است و در هر دو جنس نر و ماده یک نوار عرضی پهن سیاه که به نوار عرضی باریک سفیدی ختم میشود در انتهای دم مشاهده میگردد.
پرنده ماده بزرگتر بوده و تارک، سطح پشتی و دمی به رنگ قهوهای مایل به خرمایی با نقاط سیاه راهراه دارد. سطح شکمی پرنده ماده نخودی با رگههای طولی قهوهای تیره است و زیر گلویش اندکی روشنتر میباشد. شاهپرهای اولیه بال قهوهای مایل سیاه هستند و هر دو جنس پرنده نر و ماده پاهایی زرد با پنجههای سیاه دارند.
پرنده نابالغ شبیه پرنده ماده است اما رگههای سطح شکمیش بیشتر است. پرواز دلیجه شامل بال زدنهای سریع، درجا بال زدن و بالبازرویهای اتفاقی است.[۲]
زیستگاه[ویرایش | ویرایش مبدأ]
در علفزارها، کشتزارها، مناطق باز و گاهی در شهرها دیده میشود. در لانه متروک دیگر پرندگان و یا روی صخرهها، ساختمانها و گاهی در شکاف درختها آشیانه میسازد.[۳]
تغذیه[ویرایش | ویرایش مبدأ]
از پستانداران کوچک به خصوص موشها و یا پرندگان کوچک ( عمدتا گنجشک ) تغذیه میکند. قدرت بینایی بالا، این پرنده را قادر میسازد تا از راه دور طعمههای کوچک را به خوبی ببیند. بعضا از خفاش، قورباغه، مارمولکها و امثال آنها نیز غذای خود را تامین میکند.[۴]
حکم فقهی[ویرایش | ویرایش مبدأ]
- سیخک پا : ندارد
- چینه دان : ندارد
- بال : صفیف بودنش بیشتر است (بال باز بودنش بیشتر است) و طبق نظر همه فقها حرامگوشت است.[۵]
حکم فضله[ویرایش | ویرایش مبدأ]
طبق فتوای امام خمینی (ره) نجس و طبق فتوای مشهور فقها پاک است.[۶]
گالری[ویرایش | ویرایش مبدأ]
-
نقشه پراکنش
پانویس[ویرایش | ویرایش مبدأ]
- ↑ زارعی زیاری، حسین،اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش، ص ۱۳۰.
- ↑ زارعی زیاری، حسین،اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش، ص ۱۳۴.
- ↑ زارعی زیاری، حسین،اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش، ص ۱۳۴.
- ↑ زارعی زیاری، حسین،اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش، ص ۱۳۴.
- ↑ زارعی زیاری، حسین،اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش، ص ۱۳۴.
- ↑ توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج ۱، ص ۶۹، مسأله ۸۴ و ۸۵.
منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]
- زارعی زیاری، حسین، اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش.
- منصوری، جمشید، راهنمای پرندگان ایران، نشر فرزانه، ۱۳۹۲ش.