بالابان

از ویکی‌موضوع
بالابان
شاهین‌سانان
اطلاعات عمومی
نام اصلیبالابان
نام عربیصقر الغزال (الصقر الشروقی)
نام انگلیسیSaker Falcon
نام علمیFalco cherrug
گونهشاهین‌سانان
زیستگاهمناطق نیمه بیابانی، صخره‌های مرتفع، دامنه کوهستان‌های سنگی و دشت‌های سنگلاخی
تغذیهپرندگان و پستانداران کوچک به ویژه خرگوش
سیخک پشت پاندارد
چینه‌دانندارد
سنگ‌دانندارد
حکم فقهیحرام‌گوشت
حکم فضله• فتوای امام خمینی: نجس
• فتوای مشهور فقها: پاک


بالابان پرنده‌ای حرام‌گوشت از گونه شاهین‌سانان است. شاهینی است جسور و بزرگ با دمی بلند و بال‌هایی کشیده، که بسیار مورد توجه قوشبازان می‌باشد.[۱]

مشخصات ظاهری[ویرایش | ویرایش مبدأ]

اندازه: ۴۵ تا ۵۵ سانتی متر سطح پشتی و بال هایش به رنگ قهوه‌ای با خالهای راهراه نخودی، پوشپرهای گونه، گلو و سینه اش سفید و سطح شکمی‌اش نسبتا سفید و دارای خال هال سیاه است. تارک و پس سرش به رنگ قهوه‌ای روشن و بعضا همراه با رگه‌های نخودی می باشد و نوار شاربی باریک و دراز و حلقه چشمی زرد رنگی دارد. پیشانی‌اش سفید است و خط ابرویی سفید نامشخصی دارد. منقارش به رنگ خاکستری مایل به آبی است و نوک منقارش سیاه می‌باشد. پوشپرهای زیر دم سفید و پرهای ران سفید با خال‌های درشت قهوه‌ای رنگ هستند. دمش بلند و قهوه‌ای رنگ است و روی دم نوارهای عرضی مشخصی دیده می‌شود.

پرنده نابالغ در سطح پشتی پررنگ‌‌تر و تارکش رگه دار تر است و در سطح شکمی لکه‌های بیشتری دارد. بالابان پرنده‌ای جسور و شجاع است و حتی به پرندگات بزرگتر از خود نیز حمله می‌کند. پروازش با بال زدن های محکم و بالبازروی‌های سریع همراه است و در پرواز بدنش باریکتر بنظر می‌رسد. [۲]

زیستگاه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در مناطق نیمه بیابانی، صخره‌های مرتفع، دامنه کوهستان‌های سنگی و دشت‌های سنگلاخی زیست می‌کند. بین صخره‌ها یا بر روی درختان آشیانه ساخته و گاهی نیز از آشیانه قدیمی پرندگان دیگر استفاده می‌کند.[۳]

تغذیه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

از پرندگان و پستانداران کوچک به ویژه خرگوش تغذیه می‌کند. عمدتا شکار خود را از پرنده‌ها تامین می‌کند. علاوه بر این از برخی جوندگان، خزندگان و حشرات نیز تغذیه می‌کند.[۴]

حکم فقهی[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  • سیخک پا : ندارد
  • چینه دان : ندارد
  • بال : صفیف بودنش بیشتر است (بال باز بودنش بیشتر است) و طبق نظر همه فقها حرام‌گوشت است.[۵]

حکم فضله[ویرایش | ویرایش مبدأ]

طبق فتوای امام خمینی (ره) نجس و طبق فتوای مشهور فقها پاک است. [۶]

گالری[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پانویس[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  1. زارعی زیاری، حسین،اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش، ص ۱۳۹.
  2. زارعی زیاری، حسین،اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش، ص ۱۳۹.
  3. زارعی زیاری، حسین،اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش، ص ۱۳۹.
  4. زارعی زیاری، حسین،اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش، ص ۱۳۹.
  5. زارعی زیاری، حسین،اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش، ص ۱۳۹.
  6. توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج ‏۱، ص ۶۹، مسأله ۸۴ و ۸۵.

منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  • زارعی زیاری، حسین، اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش.
  • منصوری، جمشید، راهنمای پرندگان ایران، نشر فرزانه، ۱۳۹۲ش.