دلیجه کوچک

از ویکی‌موضوع
دِلیجِه کوچک
شاهین‌سانان
اطلاعات عمومی
نام اصلیدِلیجِه کوچک
نام عربیعوسق صغیر (عویسق)
نام انگلیسیLesser Kestrel
نام علمیFalco naumanni
گونهشاهین‌سانان
زیستگاهباغ‌های قدیمی و دره‌های سنگی به سر برده و به صورت گروهی در سوراخ دیوارها، سوراخ درختان و شکاف صخره‌ها، آشیانه می‌سازد.
تغذیهپرندگان کوچک، خزندگان، جوندگان (به خصوص موش) و حشرات در حال پرواز
سیخک پشت پاندارد
چینه‌دانندارد
سنگ‌دانندارد
حکم فقهیحرام‌گوشت
حکم فضلهطبق فتوای امام خمینی (ره) نجس و طبق فتوای مشهور فقها پاک است.


دِلیجِه کوچک پرنده‌ای حرام‌گوشت است. پرنده شکاری کوچکی است از خانواده شاهین‌ها که شبیه دلیجه است، اما از دلیجه کوچک‌تر است و دمی کوتاه‌تر و گونه‌هایی برجسته‌تر دارد.[۱]

مشخصات ظاهری[ویرایش | ویرایش مبدأ]

اندازه این پرنده ۳۰ سانتی‌متر است؛ پرنده نر سطح پشتی قهوه‌ای مایل به بلوطی و سطح شکمی نخودی با رگه‌های سیاه دارد. تارک، پس سر و گونه‌هایش به رنگ خاکستری مایل به آبی است وحلقه چشمی زرد رنگی دارد. معمولا در زیر چشم و نزدیک به منقارش چند پر سیاه نمایان است. شاهپرهای اولیه بال سیاه و شاهپرهای ثانویه خاکستری هستند. دمگاه و دمش به رنگ خاکستری است و در هر دو جنس نر و ماده یک نوار عرضی پهن سیاه(که بعضا به نوار عرضی بسیار باریک سفیدی ختم می‌شود) در انتهای دم مشاهده می‌گردد.

در پرنده ماده تارک، سطح پشتی و دم به رنگ قهوه‌ای مایل به خرمایی همراه با خال‌های فراوان تیره رنگ می‌باشد. سطح شکمی نخودی با رگه‌های طولی قهوه‌ای است. شاهپرهای اولیه بال قهوه‌ای مایل به سیاه هستند و هر دو جنس پرنده نر و ماده پاهایی زرد با پنجه‌های سفید دارند.

پرنده نابالغ شبیه پرنده ماده است اما رگه‌های سطح شکمیش بیشتر است. دلیجه کوچک به ندرت در پرواز درجا بال زنی کرده و اغلب بالبازروی دارد. رفتاری جسورانه دارد. [۲]

زیستگاه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

این پرنده در باغ‌های قدیمی و دره‌های سنگی به سر برده و به صورت گروهی در سوراخ دیوارها، سوراخ درختان و شکاف صخره‌ها، آشیانه می‌سازد. معمولا در فضاهای باز به شکار می‌پردازد.[۳]

تغذیه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

از پرندگان کوچک، خزندگان، جوندگان (به خصوص موش) و حشرات در حال پرواز تغذیه می‌کند. معمولا شکار خود را از روی زمین می‌گیرد. [۴]

حکم فقهی[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  • سیخک پا : ندارد
  • چینه دان : ندارد
  • بال : صفیف بودنش بیشتر است (بال باز بودنش بیشتر است) و طبق نظر همه فقها حرام‌گوشت است.[۵]

حکم فضله[ویرایش | ویرایش مبدأ]

طبق فتوای امام خمینی (ره) نجس و طبق فتوای مشهور فقها پاک است.[۶]

گالری[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پانویس[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  1. زارعی زیاری، حسین،اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش، ص ۱۳۴.
  2. زارعی زیاری، حسین،اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش، ص ۱۳۴.
  3. زارعی زیاری، حسین،اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش، ص ۱۳۴.
  4. زارعی زیاری، حسین،اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش، ص ۱۳۴.
  5. زارعی زیاری، حسین،اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش، ص ۱۳۴.
  6. توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج ‏۱، ص ۶۹، مسأله ۸۴ و ۸۵.

منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  • زارعی زیاری، حسین، اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش.
  • منصوری، جمشید، راهنمای پرندگان ایران، نشر فرزانه، ۱۳۹۲ش.