طاووسک

از ویکی‌موضوع
طاووسک
درنا سانان
اطلاعات عمومی
نام اصلیطاووسک
نام عربیدَجاجَة السُّلطانِ
نام انگلیسیPurple swamphen
نام علمیPorphyrio porphyrio
نام‌های دیگریِلوه حنایی
گونهدرنا سانان
زیستگاهباتلاق‌ها و مرداب‌ها و نیزارهای کنار مانداب‌ها ، کانال‌ها، رودخانه‌ها و مناطقی که نیزارهای زیاد و پوشش گیاهی انبوه
تغذیهدانه‌ها، برگها، جوانه‌ها واز حشرات، بند پایان و نرم تنان لابه لای نی‌ها و ساقه و برگ گیاهان
حکم فقهیحلال‌گوشت
حکم فضلهطبق فتوای مشهور فقها پاک است.


طاووسک از پرندگان حلال‌گوشت، از راسته درنا سانان است. این پرنده کوچک و باتلاقی از خانواده یلوه می‌باشد . بسیار محتاط است و معمولا خود را از انظار مخفی می‌دارد.[۱]

توصیف ظاهری[ویرایش | ویرایش مبدأ]

اندازه این پرنده ۴۷ سانتی‌متر است، پرنده نر و ماده همشکل هستند؛ پرنده‌ای نسبتا بزرگ و باتلاقی از خانواده یلوه که متعلق به راسته درنا سانان می‌باشد. بسیار محتاط است و معمولا خود را از انظار مخفی می‌دارد و کمتر در فضای باز دیده می‌شود. رنگ پر و بالش به‌طور کلی آبی مایل به بنفش است که در سطح پشتی پررنگ‌‌تر و روی گلو و سینه‌اش جلای فیروزه‌ای دارد. پوشپرهای زیر دم آن سفید خالص می‌باشد. پاهای قرمزش دراز و پنجه‌هایی با انگشتانی بلند دارد به طوری که وی را قادر می‌سازد تا بر روی برگ‌ها و گیاهان شناور به خوبی راه برود وغذای خود را جستجو کند. احیانا مواد غذایی را با پا می‌گیرد و به آن نوک می زند. اغلب صدایی خشن و جیغ مانند در هنگام غروب و یا طلوع آفتاب از او شنیده می‌شود که حضورش را در لابلای نیزارها مشخص می کند.

پرنده نر از نظر جثه کمی بزرگتر از ماده و از آن سنگین‌تر است و از لحاظ رنگ، تقریبا همشکل هستند با منقاری کوتاه و کلفت به رنگ قرمزکه متصل به سپر پیشانی او که گوشتی و قرمرز رنگ می باشد. اغلب دم کوتاهش را بالا می‌گیرد و پوشپرهای سفید زیر دمش کاملا نمایان است. پاهایش قرمز روشن و در محل مفاصل پا و بند انگشتانش کبود و رنگ چشمانش قرمز است. بال‌هایی کوتاه و گرد دارد. پروازش کوتاه و بال زدنش سریع وکم دامنه است و در حالت پرواز پاها و پنجه‌های بلند و قرمز رنگش به صورت آویزان در زیر بدنش قرار می‌گیرد که به آسانی قابل تشخیص است.

بدن جوجه‌ها پوشیده از کرک‌های سیاه و پرنده نابالغ به رنگ خاکستری مایل به آبی تیره است و گلو و طرفین سر آن خاکستری می‌باشد.[۲]

زیستگاه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در باتلاق‌ها و مرداب‌ها و نیزارهای کنار مانداب‌ها، کانال‌ها، رودخانه‌ها و مناطقی که نیزارهای زیاد و پوشش گیاهی انبوه، دارد زندگی می‌کند. این پرنده آشیانه خود را در میان نیزارها می‌سازد.[۳]

تغذیه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

بیشتر از گیاهان آبزی تغذیه می‌کنند. و همچنین از دانه‌ها، برگها، جوانه‌ها واز حشرات، بند پایان و نرم تنان لابه لای نی‌ها و ساقه و برگ گیاهان و همچنین از جوندگان و جوجه پرندگان کوچک نیز تغذیه می‌کنند.[۴]

حکم فقهی[ویرایش | ویرایش مبدأ]

این پرنده دارای چینه‌دان و سنگ‌دان می‌باشد بنابر این طبق نظر همه فقها «حلال گوشت» است.[۵]

حکم فضله[ویرایش | ویرایش مبدأ]

طبق نظر مشهور فقها فضله این پرنده پاک است.[۶]

نگارخانه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پانویس[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  1. زارعی زیاری، حسین، اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش، ص ۱۵۸.
  2. زارعی زیاری، حسین، اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش، ص ۱۵۸.
  3. زارعی زیاری، حسین، اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش، ص ۱۵۷.
  4. زارعی زیاری، حسین، اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش، ص ۱۵۸.
  5. زارعی زیاری، حسین، اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش، ص ۱۵۸.
  6. توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج ‏۱، ص ۶۹، مسئله ۸۴ و ۸۵.

منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  • زارعی زیاری، حسین، اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش.
  • منصوری، جمشید، راهنمای پرندگان ایران، نشر فرزانه، ۱۳۹۲ش.