چنگر نوک‌سرخ

از ویکی‌موضوع
چَنگر نوک سرخ
درنا سانان
اطلاعات عمومی
نام اصلیچَنگر نوک سرخ
نام عربیدَجاجَة الماءِ
نام انگلیسیMoorhen
نام علمیGallinula chloropus
نام‌های دیگریِلوه حنایی
گونهدرنا سانان
زیستگاهآبگیرها، رودهای آرام، باتلاق‌ها و علفزارها در نیزارها و بوته‌زارهای نزدیک به آب
تغذیهگیاهان آبزی و هوازی
حکم فقهیحلال‌گوشت
حکم فضلهطبق فتوای مشهور فقها پاک است.


چَنگر نوک سرخ از پرندگان حلال‌گوشت، از راسته درنا سانان است. این پرنده آبزی از خانواده یلوه با سری کوچک و بدنی فربه با پر و بالی به رنگ سیاه که اغلب در حاشیه آبهای کم عمق و مسطح دیده می‌شود. [۱]

توصیف ظاهری[ویرایش | ویرایش مبدأ]

اندازه این پرنده ۳۲ سانتی‌متر است؛ پرنده نر و ماده همشکل هستند. منقار و سپر پیشانی آن قرمز و نوک منقارش زرد می‌باشد و این از نشانه‌های کلیدی تشخیص این پرنده محسوب می‌شود. پاهایی بلند و پنجه‌هایی با انگشتانی بند بند با لبه‌هایی کنگره‌دار و زرد مایل به سبز با حلقه‌ای قرمز در بالای مفصل پا، به طوری که وی را قادر می‌سازد تا به خوبی شنا کند و بر روی برگ‌ها و گیاهان شناور به خوبی راه برود و غذای خود را جستجو کند. چشمانش قهوه‌ای مایل به قرمز است، نوار سفید، نامنظم و مشخصی در ناحیه پهلوهایش دارد و همچنین پوشپرهای سفید زیر دم که در وسط نوار سیاه رنگی دارد و هنگام پرواز به خوبی نمایان است.

پرنده نابالغ قهوه‌ای مایل به خاکستری پر رنگ است با شکمی روشن‌تر و پیشانی و منقار قهوه‌ای مایل به سبز .

چنگر نوک سرخ در هنگام احساس خطر دم خود را مرتبا تکان می‌دهد و در حالی که سر و گردن را به جلو داده است ماهرانه و با قدرت شنا می‌کند و گاهی اوقات هم غوطه می‌زند. هنگام برخاستن از آب، ابتدا در سطح آب می‌دود و پس از سرعت گرفتن به پرواز در می‌آید. معمولا در ارتفاع کم و با پاهای آویزان پرواز می‌کند و در هنگام ترس بیشتر در سطح آب می‌دود. دائما درون گیاهان در حال جستجو است و در فصل زمستان اغلب بطور دسته‌ جمعی تغذیه می‌کنند.

جوجه‌ها سیاه با پرزهایی کم پشت در ناحیه سر و منقاری سرخ با نوکی زرد رنگ دارند و پرنده نابالغ قهوه‌ای مایل به خاکستری پررنگ با شکمی تقریبا سفید و پیشانی و منقار قهوه‌ای مایل به سبز می‌باشد. [۲]

زیستگاه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

آبگیرها، رودهای آرام، باتلاق‌ها و علفزارها در نیزارها و بوته‌زارهای نزدیک به آب و گاهی روی درخت‌ها و آشیانه متروک پرندگان دیگر لانه‌سازی و زادوولد می‌کند. [۳]

تغذیه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

بیشتر از گیاهان آبزی و هوازی تغذیه می‌کنند، دانه‌ها، برگ‌ها، جوانه‌ها چمن‌ها و از حشرات و نرم تنان لابه لای نی‌ها و ساقه و برگ گیاهان و همچنین از جوندگان و پرندگان کوچک نیز تغذیه می‌کنند.[۴]

حکم فقهی[ویرایش | ویرایش مبدأ]

این پرنده دارای چینه‌دان و سنگ‌دان می‌باشد بنابر این طبق نظر همه فقها «حلال گوشت» است.[۵]

حکم فضله[ویرایش | ویرایش مبدأ]

طبق نظر مشهور فقها فضله این پرنده پاک است.[۶]

نگارخانه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پانویس[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  1. زارعی زیاری، حسین، اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش، ص ۱۵۹.
  2. زارعی زیاری، حسین، اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش، ص ۱۵۹.
  3. زارعی زیاری، حسین، اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش، ص ۱۵۹.
  4. زارعی زیاری، حسین، اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش، ص ۱۵۹.
  5. زارعی زیاری، حسین، اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش، ص ۱۵۳.
  6. توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج ‏۱، ص ۶۹، مسئله ۸۴ و ۸۵.

منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  • زارعی زیاری، حسین، اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش.
  • منصوری، جمشید، راهنمای پرندگان ایران، نشر فرزانه، ۱۳۹۲ش.