کبک چوکار
| ماکیانسانان | |
| اطلاعات عمومی | |
|---|---|
| نام اصلی | کبک چوکار |
| نام عربی | حجل شوکار |
| نام انگلیسی | Chukar partridge |
| نام علمی | Alectoris chukar |
| گونه | ماکیانسانان |
| زیستگاه | دامنهها و شیبهای کوهستانی باز و سنگلاخ |
| تغذیه | دانههای غلات، جوانهها، برگها و میوههای انگوری و از حشراتی مانند ملخ، سنجاقک و کرمها |
| سیخک پشت پا | دارد |
| چینهدان | دارد |
| سنگدان | دارد |
| حکم فقهی | حلال |
| حکم فضله | طبق فتوای مشهور فقها پاک است. |
کبک چوکار از پرندگان حلالگوشت و از راسته ماکیان است. این پرنده زیبا و آرام، به صورت وحشی در دشتها، دامنهها و کوهپایههای نواحی وسیعی از نقاط جهان پراکنده است.[۱]
توصیف ظاهری[ویرایش | ویرایش مبدأ]
کبک چوکار بالغ پر و بالی خاکستری مایل به قهوهای دارد که در ناحیه پشتی پررنگتر و در سطح شکم روشنتر است. صورت و گلویش سفید مایل به نخودی است و به نوار سیاهی که از پیشانیش شروع و از چشمانش عبور و به جلو سینهاش میرسد محدود میشود.
پهلوهایش سفید و مزین به نوارهای عرضی نسبتاً پهن سیاه آمیخته به رنگ بلوطی میباشد. پوش پرهای ناحیه زیر دمگاهش نخودی و شاه پرهای کناری دمش خرمایی رنگ است که در پرواز به خوبی نمایان میشود. نوکش کوتاه و قرمز رنگ است. چشمانش قهوهای مایل به سیاه و پلکها و دور چشمش قرمز است. پوش پرهای ریز ناحیه گوشش از نزدیک بلوطی به نظر میرسد. پاهایش قرمز و در ساق پا و کمی بالاتر از انگشت عقبی برآمدگی سیخک مانندی به نام مهمیز دیده میشود که در پرنده نر مشخصتر است.
اصولاً پرنده نر و ماده هم رنگ میباشند با این تفاوت که پرنده نر کمی درشتتر با سری گرد و گردنی کلفت است، در حالی که پرنده ماده سری بیضی شکل و بدنی کشیدهتر دارد. راه رفتنشان آرام و خرامان است و اغلب بهصورت جفت جفت و احیاناً به صورت دستههای کوچکی دیده میشوند. هنگام احساس خطر با سرعت بیشتر به سمت سربالایی کوهستان میدود. پروازش پر صدا و مستقیم است و با بال زدنهای کم دامنه و مداوم همراه است. در فصل زاد و ولد سر و صدای زیادی دارد.[۲]
زیستگاه[ویرایش | ویرایش مبدأ]
کبکها در دامنهها و شیبهای کوهستانی باز و سنگلاخ دیده میشوند و اغلب صبح زود و یا عصر در اطراف چشمهها برای آب خورن به صورت چندتایی جمع میشوند. در میان بوتههای کوتاه و بین صخرهها آشیانه میسازند.[۳]
تغذیه[ویرایش | ویرایش مبدأ]
از دانههای غلات، جوانهها، برگها و میوههای انگوری و از حشراتی مانند ملخ، سنجاقک و کرمها تغذیه میکند.[۴]
حکم فقهی[ویرایش | ویرایش مبدأ]
این پرنده دارای چینهدان، سنگدان و خارک پشت پا میباشد بنابر این طبق نظر همه فقها «حلال گوشت» است.[۵]
حکم فضله[ویرایش | ویرایش مبدأ]
طبق نظر مشهور فقها فضله این پرنده پاک است.[۶]
نگارخانه[ویرایش | ویرایش مبدأ]
-
نقشه پراکنش
پانویس[ویرایش | ویرایش مبدأ]
- ↑ زارعی زیاری، حسین، اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش، ص ۱۴۶.
- ↑ زارعی زیاری، حسین، اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش، ص ۱۴۶.
- ↑ زارعی زیاری، حسین، اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش، ص ۱۴۶.
- ↑ زارعی زیاری، حسین، اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش، ص ۱۴۶.
- ↑ زارعی زیاری، حسین، اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش، ص ۱۴۶.
- ↑ توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج ۱، ص ۶۹، مسئله ۸۴ و ۸۵.
منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]
- زارعی زیاری، حسین، اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش.
- منصوری، جمشید، راهنمای پرندگان ایران، نشر فرزانه، ۱۳۹۲ش.