نوک خنجری

از ویکی‌موضوع
نوک خنجری(آووست)
سلیم سانان
اطلاعات عمومی
نام اصلینوک خنجری(آووست)
نام عربیالنَکّات
نام انگلیسیAvocet
نام علمیRecurvirostra
گونهسلیم سانان
زیستگاهجزایر و سواحل گلی و ماسه‌ای دریاها و آب سنگ‌های مرجانی
تغذیهخرچنگ و سایر حیوانات کوچک
حکم فقهیحلال‌گوشت
حکم فضلهطبق فتوای مشهور فقها پاک است.


نوک خنجری یا آووست از پرندگان حلال‌گوشت، از راسته سلیم سانان است. پرنده‌ای است آبزی با پاهای بلند و منقاری دراز که در انتها به شکل خاصی به سمت بالا خم شده است و توسط پر و بال سفید و سیاهش قابل تشخیص است.[۱]

توصیف ظاهری[ویرایش | ویرایش مبدأ]

اندازه این پرنده ۴۴ سانتی‌متر است؛ تارک و پس گردنش سیاه رنگ است و سیاهی بالای سرش مانند کلاهی تا زیر چشمانش ادامه یافته است. شاهپرهای اولیه بال‌ها، پرهای شانه و فصل مشترک بال‌ها با بدن نیز سیاه هستند که در حالتی که پرنده نشسته است مانند حلقه سیاهی پرهای بال پرنده را در بر گرفته است. در پرواز سطح زیرین بدن سفید و تنها شاهپرهای اولیه بال سیاه دیده می‌شود و سطح پشتی به‌صورت سیاه و سفید دیده می‌شود.

پاهایش دراز و به رنگ آبی سربی است و در پرواز پاها از حد دم تجاوز می‌کنند.

در پرنده نابالغ قسمت‌های سیاهرنگ پر و بال متمایل به قهوه‌ای است.

در آب‌های کم عمق در جستجوی مواد غذایی با حرکت جانبی سر مرتبا درون آب را وارسی می‌کند و به زیبایی راه می‌رود. گاهی نیز در آب‌های نسبتا عمیق دیده می‌شود در این حالت مانند اردک‌ها بدن را در آب فرو می‌برد و دمش را بالا می‌گیرد.[۲]

زیستگاه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

این پرنده در سواحل گلی دریاها و خورها، دلتای رودخانه‌ها، آب‌های کم عمق شور، دریاچه‌ها و باتلاق‌های کم عمق، سواحل و مصب‌ها زیست می‌کند. اغلب در گروه‌های کوچک، بر روی زمین‌های باز، بوته‌ها و سواحل ماسه‌ای لانه سازی می‌کند.[۳]

تغذیه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

برای تغذیه در آب‌های کم عمق در حالی که سرش را به‌طور منحصر به فردی به اطراف حرکت می‌دهد، به دنبال غذا می‌گردد. به طور عمده از سخت پوستان و حشرات تغذیه می‌کند.[۴]

حکم فقهی[ویرایش | ویرایش مبدأ]

این پرنده دارای چینه‌دان و سنگ‌دان می‌باشد بنابر این طبق نظر همه فقها «حلال گوشت» است.[۵]

حکم فضله[ویرایش | ویرایش مبدأ]

طبق نظر مشهور فقها فضله این پرنده پاک است.[۶]

نگارخانه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پانویس[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  1. زارعی زیاری، حسین، اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش، ص ۱۶۹.
  2. زارعی زیاری، حسین، اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش، ص ۱۶۹.
  3. زارعی زیاری، حسین، اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش، ص ۱۶۹.
  4. زارعی زیاری، حسین، اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش، ص ۱۶۹.
  5. زارعی زیاری، حسین، اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش، ص ۱۶۹.
  6. توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج ‏۱، ص ۶۹، مسئله ۸۴ و ۸۵.

منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  • زارعی زیاری، حسین، اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش.
  • منصوری، جمشید، راهنمای پرندگان ایران، نشر فرزانه، ۱۳۹۲ش.