نوک پهن

از ویکی‌موضوع
نوک پهن
مرغابی سانان
اطلاعات عمومی
نام اصلینوک پهن
نام عربیالکیش (أبومجرف)
نام انگلیسیNorthern Shoveler
نام علمیAnas clypeata
گونهمرغابی سانان
زیستگاهدر نواحی باتلاقی و آبگیرهای پر گیاه
تغذیههمه چیز خوار است و از گیاهان آبزی، دانه‌ها، کرم‌ها، ماهی‌های کوچک، نوزاد قورباغه‌ها و حشرات
سیخک پشت پادارد
چینه‌داندارد
سنگ‌داندارد
حکم فقهیHala'l(lawful)،حلال
حکم فضلهطبق فتوای مشهور فقها پاک است.


نوک پهن پرنده‌ای حلال‌گوشت است. اردکی است روی آبچر، از خانواده مرغابی که منقاری پهن، بلند و بیل مانند به رنگ سیاه دارد. پرنده نر با داشتن سینه‌ای به رنگ سفید و پهلوها و سطح شکمی بلوطی رنگی که در انتها سفید می‌شوند، از دیگر اردک‌ها قابل تشخیص است. سری تیره، با جلای سبز براق و چشمانی زرد و درخشان دارد.

توصیف ظاهری[ویرایش | ویرایش مبدأ]

اندازه این پرنده ۵۰ سانتیمتر است، رنگ پرنده نر و ماده متفاوت است،

سطح پشتی این اردک قهوه‌ای مایل به سیاه است که پرهای بلند کناری دو رنگه سیاه و سفید، کمرش را تا دمگاهش با آرایشی زیبا پوشش داده‌اند. پیش پرهای بالهایش به رنگ آبی آسمانی است. دمگاهش سیاه می‌باشد و دو لکه بزرگ سفید در طرفین آن دارد. دمش سفید و پاهایش زرد و پرده‌دار است.

پرنده ماده به طور کلی قهوه‌ای رنگ است و حاشیه‌های نخودی رنگ پرهایش از دور آنرا قهوه ای لکه لکه می نمایاند. سر و گردنی کم رنگتر با خال‌های ریز دارد و سطح پشتیش تیره‌تر است. فرم منقارش مانند پرنده نر پهن و بیل مانند است ولی رنگش روشن‌تر و میل به نارنجی دارد و خال‌های ریز قهوه‌ای، سطحش را پوشانده است. رنگ پوشپرهای بالها آبی آسمانی است. کناره‌های منقار بالایی و زیرین در داخل و به طرف دهانش مانند شانه‌ای دندانه‌دار است تا هنگام تغذیه مواد غذایی مورد نظر را پالایش و آب اضافی را از لابلای منقارش خارج کند. منقار پرنده نر نیز چنین است. پرنده نر و ماده آینه بالی سبز رنگی دارند که در موقع پرواز بیشتر مشخص می‌شود در موقع پرواز پوشپرهای زیر بال به رنگ سفید نمایان می‌شوند. پروازش سریع، کم دامنه و مداوم است. این پرنده در حال استراحت روی آب قسمت جلو بدنش بیشتر در آب فرو می‌رود و سر و منقار خود را رو به پایین نگاه‌ می‌دارد.[۱]

زیستگاه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

معمولا در نواحی باتلاقی و آبگیرهای پر گیاه دیده می‌شود. در علفزارهای پرآب و باتلاق‌ها زادوولد می‌کند.[۲]

تغذیه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

همه چیز خوار است و از گیاهان آبزی، دانه‌ها، کرم‌ها، ماهی‌های کوچک، نوزاد قورباغه‌ها و حشرات تغذیه می‌کند.[۳]

حکم فقهی[ویرایش | ویرایش مبدأ]

این پرنده دارای چینه‌دان، سنگ‌دان و خارک پشت پا می باشد بنابر این طبق نظر همه فقها «حلال گوشت» است.[۴]


حکم فضله[ویرایش | ویرایش مبدأ]

طبق نظر مشهور فقها فضله این پرنده پاک است.[۵]


گالری[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پانویس[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  1. زارعی زیاری، حسین،اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش، ص ۱۰۲.
  2. زارعی زیاری، حسین،اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش، ص ۱۰۲.
  3. زارعی زیاری، حسین،اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش، ص ۱۰۲.
  4. زارعی زیاری، حسین،اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش، ص ۱۰۲.
  5. توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج ‏۱، ص ۶۹، مسئله ۸۴ و ۸۵.

منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  • زارعی زیاری، حسین،اطلس فقهی پرندگان ایران، نشر معروف، ۱۳۹۳ش.
  • منصوری، جمشید. راهنمای پرندگان ایران. نشر فرزانه، ۱۳۹۲ش.